Η ύπαρξη αυτών των κενών, σε συνδυασμό με το αρνητικό φορτίο που τούς διακατέχει, τους επιτρέπει να συγκρατούν και να διαχειρίζονται διάφορες ουσίες και στοιχεία, την υγρασία και τον αερισμό, εξισορροπώντας έτσι ανάλογα, τις συνθήκες στο περιβάλλον που εφαρμόζονται. (ρύθμιση pH, ενυδάτωση, συγκράτηση ιόντων, αερίων, τοξικών ουσιών, βαρέων μετάλλων, κλπ)

 

Γι αυτό είναι και πολύ χρήσιμοι σε πολλές εφαρμογές όπως, γεωργία, κτηνοτροφία, κομποστοποίηση, διαχείριση αποβλήτων, βελτίωση υγροβιότοπων, υγεία, κ.α, ενώ οι αμερικανοί το δοκίμασαν ως υπόστρωμα καλλιέργειας σε πρόσφατες διαστημικές αποστολές τους.

 

Η χρησιμότητα τους, σε σχέση με τις διάφορες εφαρμογές είναι:

 

 

ΓΕΩΡΓΙΑ - Βελτιωτικό εδάφους

 

Σε γενικές γραμμές, θα μπορούσαμε να πούμε πως, η προσφορά του Ζεόλιθου στην βελτίωση του εδάφους, έγκειται στο ότι μπορεί..

 

• Να ανασχηματίζει την μορφολογική υφή του εδάφους (από βαριά να τα μετατρέπει σε ελαφρά).

 

• Να βελτιώνει την χημική του σύσταση (να συγκρατεί και να διαχειρίζεται τα θρεπτικά συστατικά και τοξικές ουσίες, βαρέα μέταλλα, κ.α). Αυτό, παράλληλα αποτρέπει την επιβάρυνση των υπόγειων υδάτινων στρωμάτων κατά την απόπλυση του εδάφους από τις βροχοπτώσεις.

 

• Να ρυθμίζει τον βαθμό οξύτητας ή αλκαλικότητας.

 

• Να διατηρεί και να διαχειρίζεται την υγρασία.

 

• Να βελτιώνει τον αερισμό του εδάφους.

 

• Να υποβοηθά στην εξισορρόπηση της βιολογικής σύστασης (λειτουργεί σαν υπόβαθρο ανάπτυξης ωφέλιμων μικροοργανισμών).

 

Σε αντίθεση με άλλα βελτιωτικά εδάφους, ο Ζεόλιθος δεν διασπάται, αλλά παραμένει ενεργός για πολλά χρόνια.

 

Η προσθήκη του στο έδαφος μπορεί να γίνει, είτε μία φορά στην αρχή, προσθέτοντας την αναγκαία ποσότητα που απαιτείται σε σχέση με την έκταση, είτε προσθέτοντας λιγότερη ποσότητα κάθε χρόνο, στα αρχικά 2-3 χρόνια.

 

Ακολούθως, η ανάγκη για ανανέωση επέρχεται μετά από 30-40 χρόνια.

 

Να σημειώσουμε πως, ανάλογα με τον τύπο του κάθε εδάφους, καλό είναι να χρησιμοποιείτε και Ζεόλιθος ανάλογου τύπου σε σχέση με την κοκκομετρική του διάσταση.

 

(Σε πολύ βαριά εδάφη να ενσωματώνεται χοντρόκοκκος, σε μέσης σύστασης εδάφη, μετρίου μεγέθους και σε ελαφρά εδάφη, σε μορφή πούδρας)

 

 

Ικανότητα ανταλλαγής κατιόντων (Cation Exchange Capacity).

 

Η ικανότητα να προσροφά και να συγκρατεί στους κενούς θαλάμους του, ιόντα με θετικό φορτίο (κατιόντα), κυρίως Καλίου, Νατρίου, Μαγνησίου, Ασβεστίου, τα οποία στη συνέχεια μπορεί να διαθέτει σταδιακά στα φυτά για προσρόφηση, ανταλλάσοντας τα με άλλα κατιόντα, ανάλογα με τις ανάγκες του εδάφους.

 

Οι εδαφολόγοι, ονομάζουν την ιδιότητα αυτή ως Εναλλακτική Ικανότητα του Εδάφους (Ικανότητα Προσρόφησης και Ανταλλαγής Κατιόντων) και είναι ένα από τα πιο σημαντικά χαρακτηριστικά των γόνιμων εδαφών και μια από τις πιο σημαντικές χημικές δράσεις που εκδηλώνονται στο έδαφος.

 

 

Ρύθμιση του pH

 

Επίσης δεσμεύει και διαχειρίζεται κατιόντα δραστικού Υδρογόνου, προσφέροντας έτσι στην εξισορρόπηση του pH του εδάφους.

 

 

Υψηλού βαθμού ενυδάτωση.

 

Συγκρατεί νερό σε ποσότητα ίση με το 60% του βάρους του το οποίο αποδίδει στα φυτά σταδιακά.

 

(Ιδιαίτερα σημαντικό σε αμμώδη εδάφη και σε περιόδους ξηρασίας)

 

Γι αυτό τον λόγο ιδιαίτερα, είναι πολύ σημαντική η προσφορά του σε φυτεύσεις γρασιδιού (γήπεδα γκολφ, αθλητικά γήπεδα, αυλές με γρασίδι), πράγμα που καθιστά την ανάγκη για πότισμα, λιγότερο επιτακτική.

 

 

Αερισμός του εδάφους

 

Για την εφαρμογή του στο χώμα σε ετήσιες καλλιέργειες, χρειάζεται μια ποσότητα 400 - 500 κιλών ανά στρέμμα και ενσωμάτωσή του στο έδαφος για να γίνει αισθητή η συμβολή του στην αύξηση της παραγωγής, ιδιαίτερα σε βαριά εδάφη.

 

 

ΚΤΗΝΟΤΡΟΦΙΑ / ΠΤΗΝΟΤΡΟΦΙΑ

 

Στην κτηνοτροφία και πτηνοτροφία, ο Ζεόλιθος μπορεί να ενσωματωθεί στην τροφή και να απλωθεί στα πατώματα της μονάδας.

 

 

Ικανότητα απορρόφησης αερίων και ατμών.

 

Η ικανότητα να προσροφά και να συγκρατεί τοξικά αέρια όπως Αμμωνία, Μεθάνιο, Υδρόθειο, μονοξείδιο του άνθρακα, κ.α, βοηθά στην εξάλειψη των άσχημων μυρωδιών.

 

Ο ζεόλιθος στο σιτηρέσιο των ζώων, δεσμεύει την αμμωνία και τα άλλα αέρια που παράγεται κατά το χώνεμα της τροφής ενώ ταυτόχρονα απελευθερώνει κάλιο που ρυθμίζει την οξύτητα του στομάχου, γεγονός που διευκολύνει την απορρόφηση μετάλλων και θρεπτικών στοιχείων.

 

Το σκόρπισμα του στα δάπεδα της μονάδας, βοηθά στην απορρόφηση της υγρασίας, αποτρέπει την ανάπτυξη παρασίτων και συμβάλει στην παραγωγή ανώτερης ποιότητας κοπριάς.

 

Το πεδίο εφαρμογών των Ζεόλιθων, επεκτείνεται και σε πολλούς άλλους τομείς, όπως, περιβάλλον, υγεία, κατασκευές, κομποστοποίηση, διαχείριση αποβλήτων, κ.α, ενώ στο πρόσφατο τραγικό πυρηνικό ατύχημα της Φουκοσίμα, στην Ιαπωνία, ο ζεόλιθος κλήθηκε να παγιδεύσει τα πυρηνικά στοιχεία που απελευθερώθηκαν.

 

Οι ζεόλιθοι επίσης, κατατάσσονται και στην κατηγορία των ούτω λεγόμενων “μοριακών κοσκίνων ή φίλτρων”, λόγω του ότι, ενώ τα μόρια του νερού και άλλα μόρια και ιόντα μπορούν να διακινούνται ανάμεσα στα κανάλια και τις κοιλότητες τους, πιο μεγάλα μόρια, τοξίνες, βαρέα μέταλλα, κλπ, παγιδεύονται και συγκρατούνται μέσα στα κενά.

 

Σήμερα έχουν αναγνωρισθεί και περιγραφεί περισσότερα από 40 είδη φυσικών ζεόλιθων ποικίλης κοκκομετρικής σύστασης, αναλόγως του μεγέθους των κόκκων τους (πούδρα, σκόνη, μικρόκοκκοι, μεσαίου μεγέθους κόκκοι, χοντρόκοκκοι).

 

Στην αγορά υπάρχουν σε διάφορες συσκευασίες, ενώ μπορεί να τους βρει κανείς και σε φαρμακεία προς ανθρώπινη κατανάλωση.

 

Τα πιο γνωστά είδη, που απαντώνται και στις μεγαλύτερες ποσότητες στην φύση είναι:

 

• Κλινοπτιλόλιθος  (Clinoptilolite)

 

• Μορντενίτης  (Mordenite)

 

• Φερριερίτης  (Ferrierite)

 

• Χαμπαζίτης  (Chabazite)

 

• Εριονίτης  (Erionite)

 

• Φιλλιπσίτης  (Phillipsite)

 

• Αναλκιμίτης  (Analcimite)

 

• Νατρολίτης  (Natrolite)

 

• Στιλβίτης  (Stilbite)